Interviewartikel
Lees hier hoe collega's deze richtlijn in de praktijk toepassen.
Zorgmijding
Als verpleegkundige, verzorgende of verpleegkundig specialist krijg je soms te maken met mensen die zorg ontwijken. Terwijl zij deze zorg misschien wel nodig hebben. Jij hebt een belangrijke rol in het herkennen van en omgaan met mensen die zorg mijden. Door een juiste aanpak kun je voorkomen dat (gezondsheids)problemen erger worden. De richtlijn ‘Signaleren en omgaan met zorgmijding’ biedt handvatten om mensen die zorg mijden of zorg missen (niet de juiste hulp krijgen) te ondersteunen. Hieronder vind je een samenvatting van de belangrijkste aanbevelingen uit de richtlijn.
- hulpverlening niet vertrouwen
- angstig zijn in het contact
- nalatig zijn
- zichzelf en/of de woonomgeving verwaarlozen
- overlast veroorzaken
- spijbelen
- weglopen
- crimineel gedrag
- zich extreem terugtrekken
- misbruik van middelen
- verschijnselen van uitdroging
- ontbreken van een netwerk
- stille armoede
- comorbiditeit
(twee of meer ziekten of stoornissen hebben) - Methode Outreachend Werken – Een manier van werken om problemen vroeg te herkennen en kans op herstel en zelfraadzaamheid te vergroten.
- Online en telefonische interventies – Een manier om contact te maken en mensen aan te moedigen hulp te zoeken of om de vinger aan de pols te houden. Hierbij kun je technieken zoals motiverende gespreksvoering en psycho-educatie inzetten.
- Gespreksinstrument Positieve Gezondheid
- Pharos Gesprekskaart
- Screener voor Intelligentie en Licht verstandelijke beperkingen
- Benaderingstechnieken (bekijk uitgangsvraag 2 van de richtlijn)
Samenvatting
Waarom mijdt iemand zorg?
Mensen kunnen om verschillende redenen geen zorg willen krijgen. Iemand kan bijvoorbeeld teleurgesteld zijn over eerder gekregen zorg of de wachttijden voor zorg te lang vinden. Er zijn ook mensen die het (zorg)systeem niet vertrouwen. Of ze weten de weg niet in de ingewikkelde (zorg)wereld. Daarnaast kunnen de angst om inkomen te verliezen of de angst dat kinderen uit huis worden geplaatst redenen zijn om niet om hulp te vragen.
Signaleren van zorgmijding
Hieronder lees je een aantal signalen van zorgmijding:
Algemene signalen
Specifieke signalen bij jongeren
Specifieke signalen bij ouderen
Bekijk de infographic Signaleren van en omgaan met zorgmijding voor meer signalen en risicofactoren om zorgmijding te herkennen.
Zorgmijdende cliënten benaderen
Heb je de indruk dat iemand zorg mijdt? Probeer dan met diegene in contact te komen. Neem de tijd om een vertrouwensband met de cliënt op te bouwen. Doe dit stapje voor stapje. Het is belangrijk om begrip en interesse te tonen, te luisteren en vragen te stellen.
Er zijn 6 stappen die je kunt zetten om een vertrouwensband met de cliënt te krijgen:
Onderzoek signalen en breng de situatie en mogelijke risico’s in kaart.
Bespreek de situatie met naasten, mantelzorgers en/of de omgeving van de cliënt.
Bespreek de situatie samen met de cliënt en leg uit waarom je je zorgen maakt.
Analyseer de situatie met de cliënt en leg uit welke acties jij nodig vindt.
Leg de situatie voor aan een collega en informeer de cliënt hierover.
Bedenk hoe je het beste kunt handelen.
De volgorde van de stappen kan wisselen. Soms moet je een stap terugzetten of opnieuw uitvoeren.
Bekijk de infographic Stappenplan voor benaderen van zorgmijdende cliënten en lees uitgangsvraag 3 en 4 van de richtlijn voor meer informatie over manieren om goed contact te leggen met de cliënt.
Interventies
De juiste aanpak is onderdeel van goed omgaan met zorgmijding. Hieronder vind je een opsomming van een aantal interventies die je op verschillende momenten kunt overwegen:
Interventies om contact te maken of vertrouwen te winnen
Interventies om het gesprek te voeren
Interventie om zelfredzaamheid te beoordelen
Interventie voor de samenwerking met professionals
Bekijk uitgangsvraag 2 van de richtlijn voor meer informatie over de interventies die je zou kunnen overwegen bij zorg voor mensen die zorg mijden of zorg missen.
Printversie
Download hieronder de printversie van de samenvatting.
Animatie
Het in contact komen met een zorgvrager die zorg mijdt, kost tijd en geduld. Een keer aanbellen is meestal niet genoeg. Waarom mijden mensen zorg en wat is jouw rol als zorgprofessional in het herkennen van en omgaan met mensen die zorg mijden? In deze animatie krijg je antwoord op deze vragen.
Infographics
Stappenplan voor benaderen van zorgmijdende cliënten
Wat doe je als je signalen ontvangt dat een zorgvrager eigenlijk zorg nodig heeft en dat niet wilt? Er zijn 6 stappen die je kunt nemen om met tijd, geduld en begrip toe te werken naar het opbouwen van een vertrouwensband met de cliënt. In deze infographic staan de stappen compact samengevat inclusief een korte omschrijving wat je in elke stap doet.
Signalen en risicofactoren zorgmijding
Het signaleren van en op een goede manier omgaan met zorgmijding is belangrijk om te voorkomen dat (gezondheids)problemen van een zorgvrager verergeren. In deze infographic vind je alle signalen en risicofactoren die een rol spelen bij zorgmijden op een rij. Ook vind je hier links naar tools die je helpen contact te maken en het gesprek te voeren met de zorgvrager.
